Καρκίνος δέρματος – Χειρουργική αντιμετώπιση

Δερματοχειρουργική

Σημαντικά ανατομικά σημεία κατά τη δερματοχειρουργική

  • Γραμμές ελάχιστης τάσεως του δέρματος ή Langer’s lines

Είναι νοητές γραμμές που έχουν κατεύθυνση κάθετη προς τον επιμήκη άξονα των υποκείμενων μυών. Στην περιοχή της κεφαλής και του τράχηλου συμπίπτουν με τις γραμμές έκφρασης του προσώπου και τις φυσιολογικές πτυχές. Η κατεύθυνση των τομών πρέπει να είναι, κατά το δυνατό, παράλληλη προς τις γραμμές ελάχιστης τάσεως.

Εικ.1: Η σχέση των γραμμών ελάχιστης τάσεως, των τομών και των εκτομών, με τους υποκείμενους μύες του προσώπου. (Από την “Πλαστική επανορθωτική & Αισθητική χειρουργική” του καθηγητή Όθωνα Ν. Παπαδόπουλου.)

  • Ανατομικές γραμμές του προσώπου (Junction contour ή boundary lines)

Είναι οι φυσικές ανατομικές πτυχές του προσώπου, μέσα στις οποίες μπορεί να τοποθετηθεί και να “κρυφτεί” μια τομή. Παραδείγματα των πτυχών αυτών είναι οι πτυχές του μετώπου, η πτυχή του κάτω βλεφάρου, η ρινοπροσωπική και η ρινοχειλική αύλακα.


Εικ.2: Φυσικές ανατομικές πτυχές του προσώπου
  • Αισθητικές υπομονάδες της ρινός (Aesthetic subunits)

Η τοπογραφία της εξωτερικής ρινός είναι μία πολύπλοκη σύνθεση από κυρτές και κοίλες επιφάνειες σε γειτνίαση. Το χαρακτηριστικό αυτό επιτρέπει το διαχωρισμό της, στις αισθητικές υπομονάδες της ρινός, οι οποίες περιγράφηκαν από τους Burget και Menick το 1985. 

Εικ.3: Αισθητικές υπομονάδες της ρινός

Οι αισθητικές υπομονάδες της ρινός είναι: 

  1. η ράχη της ρινός (dorsum) 
  2. το πλάγιο ρινικό τοίχωμα (sidewall)
  3. η κορυφή της ρινός (nasal tip)
  4. το πτερύγιο τη ρινός (alar lobule)
  5. η στυλίδα (columella) 
  6. το μαλακό τρίγωνο (soft triangle)

Κατά το σχεδιασμό ανακατασκευής δερματικών ελλειμμάτων της ρινός, οι τομές πρέπει να τοποθετούνται στα όρια των αισθητικών υπομονάδων, καθώς είναι λιγότερο εμφανείς.

Αίτια δερματικών ελλειμμάτων προσωπικής χώρας

Τα αίτια πρόκλησης δερματικών ρινικών ελλειμμάτων είναι:

  1. Κακοήθη νεοπλάσματα

Είναι η συνηθέστερη αιτία δερματικού ελλείμματος στο πρόσωπο. Ο βασικοκυτταρικός καρκίνος είναι ο συχνότερος τύπος, ακολουθούμενος από τον ακανθοκυτταρικό. Το μελάνωμα είναι η σπανιότερη, αλλά και η επιθετικότερη μορφή καρκίνου του δέρματος. Κατά την χειρουργική αφαίρεση ενός δερματικού καρκίνου πρέπει να τηρούνται οι αρχές της ογκολογικής χειρουργικής.

  1. Τραύματα

Είναι η δεύτερη συνηθέστερη αιτία δερματικού ελλείμματος. Αφορά νεότερους ασθενείς, όπου οι τομές του δέρματος είναι περισσότερο εμφανείς. Η σωστή τοποθέτηση των τομών έχει κριτική σημασία, για την επίτευξη ενός καλού αισθητικού αποτελέσματος.

  1. Συγγενείς ανωμαλίες

Είναι σπάνιες και χρήζουν αντιμετώπισης από εξειδικευμένη ομάδα χειρουργών, καθώς συχνά συνυπάρχουν με άλλες συγγενείς ανωμαλίες.

Ταξινόμηση κρημνών

Κρημνός είναι τμήμα ιστών που δύναται να μεταφερθεί από μια περιοχή του σώματος σε μια άλλη, διατηρώντας τη δική του αιμάτωση. Μίσχος είναι το τμήμα από το οποίο αιματώνεται ο κρημνός. 

Εικ.4: Ταξινόμηση κρημνών

Επιλογή του κατάλληλου κρημνού

Η ανακατασκευή των δερματικών ελλειμμάτων του προσώπου, πρέπει να προστατεύει τη λειτουργικότητα και να διατηρεί τη συμμετρία του προσώπου. Η σύνθετη ανατομική κατασκευή, με κυρτές και κοίλες επιφάνειες σε γειτνίαση, η μειωμένη  διαθεσιμότητα και ελαστικότητα του δέρματος και η σύσταση του υποδόριου ιστού, επηρεάζουν το αποτέλεσμα της επέμβασης. Η απόφαση για την ανακατασκευή ενός δερματικού ελλείμματος και η επιλογή του κατάλληλου κρημνού, προϋποθέτει τη λεπτομερή ανάλυση των χαρακτηριστικών του ελλείμματος και των χαρακτηριστικών του προσώπου του ασθενούς. Ο χειρουργός πρέπει με προσοχή να εξετάσει το μέγεθος, τη θέση, το σχήμα και το βάθος του ελλείμματος. Η υφή, το χρώμα, η ελαστικότητα και η διαθεσιμότητα του δέρματος της δότριας περιοχής, σε συνδυασμό με τη δυνατότητα μεταφοράς του, που παρέχεται από το σχεδιασμό του κρημνού και τα χαρακτηριστικά του δερματικού ελλείμματος συμβάλλουν στη λήψη της περισσότερο ωφέλιμης, για τον ασθενή, απόφασης. Τέλος, τα χαρακτηριστικά του ασθενούς, όπως η ηλικία, τα υποκείμενα νοσήματα, ιδιαίτερα η ύπαρξη αγγειακής νόσου και σακχαρώδους διαβήτη, οι έξεις, όπως το κάπνισμα και το αλκοόλ και οι προσδοκίες του για το αναμενόμενο αισθητικό αποτέλεσμα, θα καθορίσουν την τελική επιλογή, η οποία θα προκύψει μετά από μία εκτενή συζήτηση με τον ασθενή.

Περιστατικά

1) Ακανθοκυτταρικός καρκίνος ράχης ρινός – Χειρουργική αφαίρεση και πλαστική αποκατάσταση με χρήση νησιδωτού, προωθητικού κρημνού (U-plasty)

Η πλαστική U αφορά ένα μονόμισχο, ετερόπλευρο, τυχαίο, προωθητικό κρημνό. Πρόκειται για ένα κρημνό με γραμμική σχεδίαση, ο οποίος μετακινείται με τη μέθοδο της προώθησης, ολισθαίνοντας προς το έλλειμμα. Το κοινό όριο του κρημνού και του ελλείμματος, γίνεται το οδηγό άκρο του προωθητικού κρημνού.

Εικ.5: U-plasty

Η Πλαστική U είναι ιδιαίτερα χρήσιμη για μικρά και μεσαία δερματικά ελλείμματα της κορυφής και της ράχης της ρινός. Οι ουλές που δημιουργούνται τοποθετούνται στα όρια των αισθητικών υπομονάδων της ρινός, καθιστώντας τες λιγότερο εμφανείς και εξασφαλίζοντας ένα καλό αισθητικό αποτέλεσμα.

Εικ.6: Αρχική βλάβη
Εικ.7: Σχεδιασμός χειρουργείου
Εικ.8: Ημέρα χειρουργείου
Εικ.9: 1η μετεγχειρητική εικόνα
Εικ.10: Αφαίρεση ραμμάτων
Εικ.11: 5 μήνες μετά το χειρουργείο
Εικ.12: 1 χρόνο μετά το χειρουργείο
Εικ.13: Αρχική βλάβη vs 1 χρόνο μετά το χειρουργείο
2)Βασικοκυτταρικός καρκίνος πτερυγίου ρινός σε υποτροπή – Χειρουργική αφαίρεση και πλαστική αποκατάσταση, με χρήση νησιδωτού, προωθητικού κρημνού κρημνού (V-Y advancement flap)

Ο προωθητικός κρημνός V-Y είναι ένας μονόμισχος, τυχαίος, προωθητικός νησιδωτός κρημνός με υποδόριο μίσχο. Πρόκειται για έναν κρημνό που μετακινείται με τη μέθοδο της προώθησης, ολισθαίνοντας προς το έλλειμμα. Το κοινό όριο του κρημνού και του ελλείμματος, αποτελεί το οδηγό άκρο του προωθητικού κρημνού.

Εικ.14: Αρχική βλάβη
Εικ.15: Σχεδιασμός χειρουργείου
Εικ.16: Ημέρα χειρουργείου
Εικ.17: Αφαίρεση ραμμάτων
Εικ.18: 1 μήνα μετά το χειρουργείο
Εικ.19: 1 χρόνο μετά το χειρουργείο
Εικ.20: Αρχική βλάβη vs 1 χρόνο μετά το χειρουργείο
3)Ακανθοκυτταρικός καρκίνος κάτω χείλους, σταδίου T2N0M0 – Χειρουργική αφαίρεση και πλαστική αποκατάσταση με χρήση κρημνού Bernard-Webster

Η ανακατασκευή των ολικού πάχους ελλειμμάτων του κάτω χείλους, μετά την αφαίρεση ακανθοκυτταρικού καρκίνου, που καταλαμβάνει πάνω από το 1/3 του μήκους του, πρέπει να γίνεται  με σεβασμό στη λειτουργία του στόματος και τη συμμετρία του προσώπου.

Εικ.21: Αρχική βλάβη
Εικ.22: Σχεδιασμός χειρουργείου
Εικ.22: Ημέρα χειρουργείου
Εικ.23: 1η μετεγχειρητική ημέρα
Εικ.24: 1 μήνα μετά το χειρουργείο
Εικ.25: 5 μήνες μετά το χειρουργείο
Εικ.26: 1 χρόνο μετά το χειρουργείο
Εικ.27: Αρχική βλάβη vs 1 χρόνο μετά
Εικ.28: Αρχική βλάβη vs 1 χρόνο μετά

Για τη χειρουργική αντιμετώπιση κάθε δερματικής βλάβης, κλείστε ραντεβού στο σύνδεσμο που ακολουθεί.